واریس بارداری و راه های درمان
تغییرات هورمونی در دوران بارداری، پیش از قاعدگی و یا یائسگی به علت ضعیف شدن دریچه‌ها می‌تواند منجر به متورم شدن دیواره‌های رگها شود. هنگامی که دریچه‌ها ضعیف می‌شوند، باعث بیرون زدگی رگها در زیر پوست می‌شوند که معمولا با عنوان وریدهای واریسی شناخته می‌شود. بسیاری از وریدهای واریسی پس از بارداری ناپدید می‌شوند، اما بعضی از آنها مخصوصا اگر دفعه‌ی دوم یا سوم بارداری باشد یا اگر وریدهای واریسی بیش از حد برجسته باشند از بین نمی‌روند.
دلایل بروز واریس بارداری
حجم اضافی خون که شما در دوران بارداری تولید می‌کنید برای حمایت از دو بدن در حال رشد ضروری است. با این وجود، فشار زیادی روی رگ‌های خونی شما ایجاد می‌کند، به ویژه در رگ‌های پائین پا، که باید در برابر گرانش کار کنند تا همه‌ی این خون‌های اضافی را به قلب شما بازگردانند. علاوه بر آن، فشار رحم در حال رشد بر عروق خونی لگن را فشرده کرده و اثرات آرام کننده رگ ناشی از پروژسترونی که بدن تولید می‌کند باعث می‌شود که شما تا حدود هفته ۲۹ بارداری بسیار مستعد ابتلا به واریس باشید. همچنین وزن نوزاد و جفت جنین، رگ‌های خونی زیر شکم را تحت فشار قرار می‌دهد. زنانی که اضافه وزن دارند، یا زنانی که چند قلو باردار هستند و آنهایی که دارای رگ‌های واریسی از بارداری‌های قبلی هستند، بیشتر مستعد گسترش واریس در دوران بارداری می‌باشند.
علائم واریس در دوران بارداری
در بعضی موارد، تنها علامت وریدهای واریسی در دوران بارداری، قابل رویت بودن رگ‌هاست، اما زنان باردار می‌توانند موارد زیر را نیز تجربه کنند:
- خارش و ناراحتی در پوست بالای رگها
- پاهای متورم (تجمع مایع)
- گرفتگی عضلانی
- حساسیت
- کبودی
- عارضه‌های پوستی مانند اگزما یا زخم (در موارد شدید)
- رگ‌های عنکبوتی یا مویرگ‌های شکسته شده
تشخیص
رگ‌های واریس در دوران بارداری به احتمال زیاد برای پزشکان و زنان بارداری که دچار این عارضه هستند، واضح و آشکار است، اما پزشکان همچنین می‌خواهند رگها را لمس و احساس کنند تا ببینند رگه‌ها چقدر سفت هستند، و اینکه همراه با احتباس مایع رخ می‌دهند یا نه، زیرا هر دو این موارد می‌توانند نشانه‌ی لخته‌های خون باشند. برای رگ‌های واریسی تناسلی می‌توان از سونوگرافی به منظور تعیین میزان وسعت آنها استفاده کرد.
درمان
اکثر زنان متوجه می‌شوند که رگ‌های واریسی آنها چند هفته یا چند ماه پس از تمام شدن حاملگی از بین می‌روند، اگر چه برخی از زنان ممکن است به جراحی، تزریق و درمان‌های لیزر برای کاهش آنها نیاز داشته باشند. رگ‌های واریسی با هر بار بارداری بدتر می‌شود، بنابراین معمولا تا زمانی که زن دیگر نیازی به بچه‌دار شدن و بارداری نداشته باشد، درمان صورت نمی‌گیرد مگر اینکه یک مشکل فوری‌تر وجود داشته باشد. اگر در رگ‌های واریسی زن تنها در زیر پوست لخته‌های خونی جزئی ایجاد شوند، درمان با آنتی بیوتیک‌ها و تزریق رقیق کننده‌ی خون گاهی اوقت مورد نیاز است. اگر باردار هستید، بهترین راه برای جلوگیری و کنترل رگ‌های واریسی انجام موارد زیر است:
پوشیدن جوراب فشاری
فشار درجه‌بندی شده موثرترین راه برای جلوگیری از خیز یا تورم و بهتر کردن گردش خون است. پوشیدن جوراب‌های فشاری در دوران بارداری مانع از تجمع خون در رگها می‌شود و باعث افزایش ضربان قلب بالا هم در مادر و هم در کودک می‌شود.
علاوه بر این، جوراب‌های فشاری ممکن است خطر ابتلا به رگ‌های واریسی در دوران بارداری، التهاب وریدها و ترمبوز را کاهش دهند. فشار درمانی همچنین بسیاری از علائم رایج مانند ورم پا، مچ پا و یا خستگی و درد پاها را کاهش می‌دهد.
پای خود را بالا نگه دارید
هر زمان که می‌توانید پاهای خود را استراحت دهید و هنگام نشستن آنها را بالا نگه دارید. هنگام ایستادن یک پا را روی کرسی کم ارتفاع قرار داده و پاها را به نوبت عوض کنید. مچ پاهای خود را به دفعات خم کنید و عادت نشستن با پاهایی که روی هم قرار گرفته‌اند را ترک کنید (این استراتژی همچنین باعث برطرف شدن رگ‌های عنکبوتی می‌شود).
حرکت کنید
ورزش در پیشگیری از وریدهای واریسی در دوران بارداری موثر است، پس هر روز پیاده روی کنید (حتی در حد چند قدم)، یا ورزش‌های ملایم برای افزایش گردش خون انجام دهید.
لباس راحت بپوشید
لباس‌های راحت بپوشید از جمله لباس زیر که اندازه باشند و چسبان نباشند، به خصوص در اطراف بالای ساق پاها آزاد باشند. کمربندهای تنگ و جوراب‌هایی که کش‌های بالای آنها تنگ است نپوشید و از پوشیدن کفش‌های تنگ و پاشنه بلند اجتناب کنید. (حتی اگر بتوانید تعادل خود را حفظ کنید).
وزن خود را کنترل کنید
افزایش وزن خود در دوران بارداری را طبق میزان توصیه شده تسوط متخصص کنترل کنید -معمولاً ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم. هر کیلوگرم اضافه باعث افزایش فشار روی سیستم گردش خون شما که به اندازه کافی پرکار شده است خواهد شد.
به سمت چپ بخوابید
این کار باعث می‌شود از فشار بر روی رگ‌های خونی اصلی جلوگیری شده و جریان خون شما قوی شود.
به خود فشار نیاورید
بلند کردن اجسام سنگین یا فشار آوردن به خود هنگام مراجعه به دستشویی (در صورتی که دچار یکی دیگر از علائم بارداری یعنی یبوست باشید) می‌تواند میزان محسوس بودن رگها را افزایش دهد (هموروئید رگ‌های واریسی در راست روده می‌باشد).
ویتامین مورد نیاز روزانه خود را مصرف کنید
یک رژیم بارداری متعادل، رگها را سالم نگه می‌دارد. غذاهایی که حاوی ویتامین C هستند مصرف کنید، زیرا بدن برای تولید کلاژن و الاستین (بافت پیوندی که رگ‌های خونی را حفظ و ترمیم می‌کند) از آن استفاده می‌کند.
رژیم خود را تغییر دهید
از رژیم غذایی کم نمک برای به حداقل رساندن احتباس مایع، استفاده کنید.
اگر وریدهای واریسی درمان نشوند چه مشکلاتی رخ می‌دهد؟
- ترومبوفلبیت سطحی: در این حالت رگ واریسی ملتهب و حساس است. معمولا در رگ لخته وجود دارد.
- خونریزی: حتی با یک ضربه‌ی جزئی، ورید واریسی ممکن است با خونریزی همراه باشد. از آنجا که رگ تحت فشار است، خونریزی می‌تواند بیش از حد باشد.
- اگزمای وریدی: پوست اطراف ورید ممکن است خشک و بسیار خارش‌دار داشته باشد.
- تجمع رنگدانه‌های وریدی: که شامل رنگ قهوه‌ای پوست در اطراف مچ پا است. این به دلیل ترشح مقدار کمی خون از رگها به پوست است.
- زخم وریدی: زخم‌هایی در مچ پا
آیا واریس در دوران بارداری روی کودک تاثیر می‌گذارد؟
رگ‌های واریسی در دوران بارداری به طور مستقیم بر نوزاد تاثیر نمی‌گذارند، اما مشکلات خاص مرتبط با آن مانند ترومبوز سیاهرگی عمقی و ترومبوفلبیت سطحی می‌توانند تاثیر بگذارند، گرچه چنین اتفاقی به ندرت رخ می‌دهد. ترومبوز سیاهرگی عمقی زمانی است که لخته‌های خون در رگ تشکیل می‌شوند، و از آنجا که بارداری به عنوان محافظ در برابر خونریزی لخته شدن خون در رحم را آسان‌تر می‌کند، خطر ابتلا به دی وی تی را افزایش می‌دهد. ترومبوفلبیت سطحی زمانی است که لخته خون درست زیر پوست، متورم شده و موجب التهاب می‌شود. راه اصلی برای تاثیر گذاشتن دی وی تی و ترومبوفلبیت بر سلامت کودک متولد نشده زمانی است که ابتدا سلامت مادر به خطر بی‌افتد، بنابراین اگر رگها سفت، متورم یا ملتهب به نظر می‌رسند، زنان باید بلافاصله با پزشکان خود در میان بگذارند. همچنین زنان باردار باید از دردهای جدید در پاها آگاه باشند، و این موضوع را با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در میان بگذارند.
نکاتی که باد بدانید
احتمالا ظاهر رگ‌های واریسی را دوست ندارید، و ممکن است دچار خارش یا درد شوند، اما احتمال اینکه شما یا کودکتان را در معرض خطر قرار دهند، بسیار کم است. خبر خوب این است که در اکثر موارد اگر شما قبل از بارداری دارای رگ‌های واریسی نبوده‌اید، آنها در عرض چند ماه پس از زایمان کم شده یا ناپدید می‌شوند. اگر کودک دیگری داشته باشید، هیچ راهی برای جلوگیری از رگ‌های واریسی که از قبل وجود داشته‌اند، وجود ندارد (احتمالا همان رگها دوباره ظاهر می‌شوند). واریس‌ها نیز مانند بسیاری از علائم دیگر حاملگی، از جمله ترک‌های پوستی، ارثی هستند، بنابراین اگر مادر شما در دوران بارداری دچار این عارضه بوده است، بیشتر احتمال دارد که شما نیز دچار این عارضه شوید. یک خطر جزئی وجود دارد که ورید واریسی می‌تواند باعث التهاب شود، که احتمالا نشان دهنده لخته شدن خون است، بنابراین پزشک را از وضعیت خود مطلع کنید.
یک پاسخ به «واریس بارداری»
سلام، این یک دیدگاه است.
برای شروع مدیریت، ویرایش و پاک کردن دیدگاه‌ها، لطفا بخش دیدگاه‌ها در پیشخوان را ببینید.
تصاویر نویسندگان دیدگاه از Gravatar گرفته می‌شود.